W ramach projektu CUTIE w dniach 4-6 czerwca odbyło się kolejne partnerskie spotkanie na Uniwersytecie w Akureyri w Islandii. Skoncentrowaliśmy się na podsumowaniu dotychczasowych działań związanych z podnoszeniem kompetencji cyfrowych nauczycieli i przyjrzeliśmy się temu, jak to może się dziać z aktywnym udziałem studentów. Głównym tematem spotkania było przedstawienie pomysłów związanych z pakietem działań dotyczących kadry zarządzającej średniego szczebla.
Dużo czasu poświęciliśmy na pracę grupową nad poszczególnymi pomysłami. Każdy z nas wyjechał ze spotkania z konkretnymi zadaniami. Pozwoli nam to na następnym spotkaniu opracować model szkolenia, które będzie wdrażany w przyszłości przez każdego z partnerów projektowych. W czasie naszego spotkania działo się wiele rzeczy, z których wyniosłam dwie ważne lekcje.
Studenci i Sztuczna Inteligencja
Jednym z działań projektowych, które już stale odbywa się na Uniwersytecie w Akureyri, są cykliczne comiesięczne hybrydowe spotkania nauczycieli. Prezentują oni różne zastosowania sztucznej inteligencji w edukacji. Dostaliśmy na takie spotkanie zaproszenie. Jedną z najciekawszych prezentacji okazało się wystąpienie Gorana Hajdina, naszego partnera projektowego z Uniwersytetu w Zagrzebiu. Przedstawił on nam jedno z projektowych działań, za które był odpowiedzialny.
Kto?
Grupa studentów w trakcie zajęć z pisania tekstów akademickich dostała możliwość wykorzystania sztucznej inteligencji. Wybór narzędzia należał do nich. Jednakże musiały być zachowane pewne reguły: do napisania był tylko jeden rozdział o ograniczonej długość, powinien był zawierać odpowiednie odniesienia, eseje były publikowane co tydzień i każdy w grupie miał do nich dostęp, a na koniec prace zostały poddane ocenie rówieśniczej, gdzie każdy miał sformułować konstruktywne opinie i informacje dla swoich kolegów i koleżanek. Autorzy tekstów mieli opisać swoje użycie SI z zachowaniem konstruktywnego i krytycznego podejścia do użycia narzędzia: czy było użyteczne lub nie, co im dało, a czego nie dało. Goran był odpowiedzialny za ocenę sumatywną i formatywną.
Co?
Studenci wybierali najczęściej dwa narzędzia: chat GPT i Copilot. Byli bardzo zmotywowani do wykonania pracy, chętnie ją udostępniali innym i dokonywali bardzo pogłębionej i krytycznej analizy. Wszystkie działania realizowały zasady podejścia konstruktywistycznego. Jego założeniem jest, że zajęcia w klasie koncentrują się na pytaniach i zainteresowaniach uczniów, opierają się na tym, co uczniowie już wiedzą, koncentrują się na interaktywnym uczeniu się i na uczniach, którzy pracują głównie w grupach, nauczyciele prowadzą dialog z uczniami, aby pomóc im w konstruowaniu własnej wiedzy.
Wnioski
Studenci po zakończeniu swoich prac krytycznie ocenili, że korzystanie z pracy SI nie pomogło im. Stwierdzili, że sami mogliby napisać to samo lepiej i byłoby to lepszej jakości. Dostrzegli, że w pisanych tekstach brakuje odniesień. Stwierdzili, że chat GPT miesza fakty, hamuje kreatywność i nie pozwala na rozwój. Doszli do wniosku, że nic nie zastąpi człowieka i jego inteligencji. W wyniku tych zajęć studenci zyskali większą pewność siebie, ponieważ stwierdzili, że ich oryginalne prace są lepsze niż te wyprodukowane przez SI.
Edukacja hybrydowa na uniwersytecie
Z danych podanych przez uniwersytet w Akureyri wynika, że w roku 2023 było 2766 osób studiujących, z czego tylko 616 stanowili mężczyźni. Największą popularnością cieszył się Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych, który miał 1293 studentów. Na samym kampusie uczyło się tylko 784 studentów i studentek. Edukacja na odległość dotyczyła 1575 osób. Część osób decyduje się na mieszanie zajęć stacjonarnych z zajęciami na odległość (407).
Dlaczego?
Te formy udziału w zajęciach są zupełnie zrozumiałe, bo wymuszone przez uwarunkowania geograficzne. Większość wyspy jest przecież niezamieszkała. Średnia gęstość zaludnienia to 2,5 osoby na km2. Islandia jest krajem wielkości ⅓ Polski. Mieszka w nim niewiele więcej osób niż w samej Bydgoszczy. Dla porównania samo Akureyri, które jest drugim co do wielkości miastem, ma tylko niecałe 19 tysięcy mieszkańców. To stanowi 2,4% populacji Krakowa. Większość studentów pochodziło spoza miasta (93%). Największą grupę stanowili studenci i studentki z Reykjaviku (34%). Ale jest też 7% osób pochodzenia islandzkiego uczących się z zagranicy.
Jak?
Te warunki stanowią o tym, że edukacja na uniwersytecie odbywa się hybrydowo w różnych wariantach. Wszystkie lub część zajęć odbywa się online, z częścią lub ze wszystkimi osobami uczącymi się stacjonarnie. Zajęcia mogą być z nauczycielami, którzy są obecni na uniwersytecie lub łączą się z mieszanymi grupami online. To wymagało przystosowania pomieszczeń. Na życzenie i prośbę nauczycieli 3 sale zostały wyposażone w system kamer i mikrofonów. Dzięki temu studenci łączący się online z grupą widzą ich z każdego kąta. W związku z tym jeśli nauczyciele się przemieszczają po klasie, osoby oglądające je z domu mają możliwość przełączania kamer i nieoglądania ich tylko z tyłu. Jeśli ktokolwiek – nauczyciele czy studenci – mimo wszystko chcą lub potrzebują być w grupie, ale nie przez ekran komputera, mogą to zrobić w dość szczególny sposób. Mogą się zalogować do systemu, który dzięki specjalnemu robotowi, pozwala im poruszać się po terenie uczelni i wjeżdżać do pomieszczeń. Zyskują dzięki temu możliwość poruszania się po klasie. Nasz krótki film pokazuje jak to wygląda.