20 marca oficjalnie kończy się 2,5-letni projekt „E-Learning skutecznym narzędziem podnoszenia kwalifikacji ratowników GOPR“, w którym jako partner udostępniamy platformę Moodle oraz udzielamy wsparcia metodycznego i technicznego instruktorom GOPR, którzy przygotowują kursy online. O założeniach projektu można poczytać tutaj, a zainteresowani udziałem w konferencji zamykającej projekt znajdą informacje kontaktowe na dole wpisu.
Te kilkanaście miesięcy były czasem, w którym przetestowaliśmy różne podejścia, nauczyliśmy się nowych rozwiązań metodycznych i technicznych. Nie obyło się także bez potknięć. Obserwacje na temat przyjętych założeń i realizacji całego procesu projektowania kursów to materiał na kolejny wpis. Dziś skupię się tylko na jednym wycinku – wyborze głównego budulca kursów GOPR jakim jest lekcja.
Z perspektywy czasu mogę napisać, że wybór tej aktywności był dobrą decyzją.
Lekcja nie należy do szczególnie często wykorzystywanych elementów Moodla, szczególnie w środowisku akademickim. Nam przez długi czas kojarzyła się z dużym nakładem pracy i raczej niską atrakcyjnością. Bo co może być ciekawego w budowaniu kolejnych stron z tekstem i dodawaniu przycisku “Dalej”? Gdzie jest jej wartość dodana? Jednak podczas szukania rozwiązania najlepiej skrojonego do potrzeb GOPR, dostrzegłyśmy metodyczny potencjał ukryty w lekcji. Dlaczego?
Lekcja pozwala na zaprojektowanie interakcji, które są angażujące dla kursantów. Znając wymagania grupy autorów – ratowników górskich musieliśmy znaleźć kompromis między interaktywnymi multimediami a publikowaniem tekstów w postaci stron lub plików PDF, uzupełnionych testami sprawdzającymi wiedzę. Liczyło się przede wszystkim to, aby zaprojektować pre-definiowaną ścieżkę wyszkolenia, w której kursant – ratownik GOPR mógłby uczyć się samodzielnie, ale jednocześnie byłby motywowany, zaciekawiany i otrzymywał uczącą informację zwrotną bez konieczności dodatkowego zaangażowania osoby prowadzącej. I ku naszemu zaskoczeniu, lekcja na to wszystko pozwala 🙂
Ale żeby lekcja była uczącym zasobem, musiałyśmy opracować szczegółowe rekomendacje dla autorów kursów.
Oto co rekomendowałyśmy w lekcji
Podział materiału na małe cząstki
Małe fragmenty wiedzy to łatwa nawigacja – szczególnie dla osób korzystających z platformy na urządzeniach mobilnych. Małe cząstki – to także szansa na zadanie wnikliwych pytań, i mniejsze ryzyko, że uwaga kursanta rozproszy się w trakcie czytania i przekilikiwania się przez kolejne strony.
Uczące pytania
Pytania zadawane w trakcie lekcji są niezwykle ważnym elementem w kursach, które przechodzi się samodzielnie – pozwalają one poczuć kursantowi, że robi postępy. Gdy w materiale merytorycznym umieścimy pytania/zadania zadziałają one tak jak questy w grach, zmotywują i dadzą poczucie, że rozwijamy się. W kursach GOPR pytania stawiają realny problem do rozwiązania. Pytania nie miały funkcji oceniającej, ale są okazją do nauczenia się i zweryfikowania przez osobę ucząca się na ile materiał jest zrozumiały.
Sprawdziliśmy i potwierdziliśmy celowość rekomendowanego rozwiązania, pytając o nie kursantów – przyszłych ratowników górskich w ankiecie po jednym z kursów pilotażowych (25 osób). 62% respondentów odpowiedziało, że pytania powodowały, że wnikliwiej czytali materiały, a 54% oceniło, że pytania były przydatne w zapamiętaniu treści.
Ucząca informacja zwrotna
Pytania przyjęły formę mikro-ćwiczeń zbudowanych na technicznie prostej funkcjonalności jaką jest pytanie z dopasowaniem czy wybór kilku opcji odpowiedzi. Dodatkowo w pytaniach została umieszczona informacja zwrotna po niepoprawnej i poprawnej odpowiedzi.
Informacja zwrotna, budowana przez autora kursu, ma funkcję uczącą – jest miejscem na przemycenie dodatkowych informacji uzupełniających lub wskazówek nakierowujących kursanta na poprawną odpowiedź.
Wplatanie autentycznych historii z akcji
W uczeniu się nie chodzi o wkuwanie faktów, mają one sens tylko w kontekście i to właśnie kontekst i sens sprawiają, że szczegóły stają się ciekawe i zostają zapamiętane. Historie lepiej pokazują bardzo praktyczny charakter teorii, z którą kursant musi się zmierzyć w kursie. Nadają “ludzki wymiar” wiedzy teoretycznej ponieważ pokazują jaki wpływ ma/będzie mieć w przyszłości na ludzi to, czego kursant uczy się w danym momencie, zachęcają i motywują uczących się do dalszej pracy – kursantowi może towarzyszyć pytanie – co ja bym zrobił/zrobiła w tej sytuacji? Czy wiem jak się odpowiednio zachować?
Autentyczne multimedia
Lekcje zostały uzupełnione o informacyjne i odtwarzające autentyczne działania filmy, nagrania audio i grafiki oraz zdjęcia demonstrujące stosowane techniki ratownicze. Zadbaliśmy o to, aby kursy nie były “ozdobione” nieinformacyjnymi multimediami, które nie są spójne ze celem.
Dlaczego lekcja – perspektywa autora kursu
Specyfika pracy 7-miu regionalnych grup GOPR ma wpływ na ścieżkę wyszkolenia. Dlatego Moodle gwarantujący elastyczność w zmianie kursów pozwala na każdorazowe dostosowanie ich do specyfiki grupy lokalnej. Od strony projektanta autora to także łatwiejsza zmiana i aktualizacja treści, której może dokonać samodzielnie. Cyfrowe kompetencje nabyte w trackie realizacji projektu i tworzenia kursów
Konferencja na zakończenie
O wnioskach z realizacji wyżej przyjętych założeń dla tworzenia kursów online przez ratowników GOPR i naszej roli we wsparciu będziemy rozmawiać podczas konferencji zamykającej projekt „E-Learning skutecznym narzędziem podnoszenia kwalifikacji ratowników GOPR”, która odbędzie się w Szczawnicy 20 marca 2017 roku.
Wydarzenie jest publiczne – osoby zainteresowanie udziałem w wydarzeniu, proszone są o kontakt z Karoliną Grodecką (karolina@agh.edu.pl)
