Każdy z nas słyszał o szkoleniu albo o warsztatach, jako formach edukacji dorosłych. W pandemii oswoiliśmy również formuły webinarów oraz spotkań online. W Centrum e-Learningu do tego pakietu różnorodnych narzędzi do nauki i rozwoju, dodajemy jeszcze jedną formułę. Nazwaliśmy ją Meet Up, czyli po prostu Spotkanie.
Artykuł ukazał się w marcowym numerze Biuletynu AGH, str. 28
Skąd się wzięły Meet upy?
Nasza idea narodziła się w wywiadach badawczych z uczestnikami naszych szkoleń. Wynikało z nich między innymi, że praca nauczyciela akademickiego to często dość samotna rola. Podczas gdy pracownicy socjalni czy terapeuci mogą liczyć na superwizję i koleżeńską pomoc, edukatorzy rzadko mają okazję na pracę zespołową.
Postanowiliśmy zatem stworzyć przestrzeń do rozmowy, dzielenia się dydaktycznymi praktykami, ale też do poznawania innych nauczycieli i możliwości bycia wysłuchanym. Na prowadzonych przez nas warsztatach często brakowało na to czasu, inne też były ich cele. Teraz chcieliśmy się skupić na ludziach i tym, czym mogą się nawzajem podzielić.
Zaczęliśmy od tego, co znamy najlepiej: od tematów dydaktycznych. Na semestr letni roku akademickiego 2019/2020 wyznaczyliśmy pierwotnie cztery eksperymentalne spotkania. Wśród tematów:
- aktywizujące metody nauczania
- praca grupowa i
- motywacja
Planowaliśmy, jak zaaranżować naszą salę warsztatową na poddaszu i jakie zamówić – cytując nasz dokument z tamtego czasu – „żarełko”, aby spotkanie miało też inną atmosferę niż dotychczasowe szkolenia. Termin debiutu wyznaczyliśmy na 25 marca 2020. Dwa tygodnie przed spotkaniem, zaskoczyła nas jednak pandemia…
Po naradach zespołu, podjęliśmy decyzję, aby nie rezygnować z serii Meet Up, mimo że nie mogliśmy spotkać się już fizycznie. Takie spotkania były może nawet bardziej potrzebne niż kiedykolwiek wcześniej. Moderowanie swobodniejszej dyskusji online również było dla nas swego rodzaju nowością i wyzwaniem. W toku przygotowań powstało kilka istotnych zasad.
- Po pierwsze założyliśmy sobie, że nie nagrywamy spotkania, w przeciwieństwie do webinarów CeLu, które nagrywamy zawsze (…chyba, że zapominamy włączyć czerwony guzik). Sformułowaliśmy zatem Zasadę Vegas, która mówi, że cokolwiek wydarzyło się w Vegas, zostaje w Vegas. Jedna z uczestniczek Meet Upów nazywała to bardziej swojsko, zasadą Ciechocinka. W każdym razie, celem była maksymalna prywatność i swoboda dyskusji, zapewnienie warunków do autentyczności na spotkaniu.
- Po drugie, alternatywną formą uwieczniania merytoryki spotkania stały się notatki wizualne, rozsyłane do uczestników po zajęciach. Z czasem ewoluowały one w kierunku infografik, projektowanych przez Anetę Gruszczyk z zespołu CeL. Odnaleźć je można na stronie internetowej meet-upów.
Podczas tamtych spotkań online przełamywaliśmy również kolejne lody w relacji z nauczycielami akademickimi. Łączyliśmy się zwykle z domów, w towarzystwie kotów, zabawek i zainteresowanych spotkaniem dzieci. Poza merytoryką, odwoływaliśmy się do samopoczucia i strategii radzenia sobie ze zmienioną rzeczywistością i przenikaniem się światów pracy, nauki i życia rodzinnego. Dla pewnego grona dydaktyków comiesięczne spotkanie szybko stało się rytuałem i okazją do spotkania znajomych już twarzy. Powstała mała społeczność.
Akademicki rok w pandemii: 2020/2021
Wiedzieliśmy już, że spotkania meetup będą kontynuowane. Eksperyment przeszedł w fazę coraz bardziej dojrzałego projektu. Wyznaczyliśmy sobie kierunki tematyczne związane z dydaktyką i technologią, takie jak kompetencje cyfrowe nauczyciela akademickiego czy zastosowanie storytellingu w edukacji. Zaczęliśmy jednak eksplorować bardziej miękkie obszary, związane z tym, czego mogą potrzebować uczestnicy tych spotkań, nie tylko w obszarze metodycznym.
Stąd w październiku aż dwukrotnie zorganizowaliśmy spotkania o dobrostanie cyfrowym nauczyciela akademickiego. Żywa dyskusja o ryzyku, jakie niesie ze sobą spędzanie długich godzin przy ekranach komputerów, pokazała nam, że meet up może bardziej skupiać się na samych dydaktykach niż na dydaktyce. Zorganizowany spontanicznie follow-up, poświęciliśmy więc w całości rozmowie o zjawisku wypalenia zawodowego. Podobnie, dużą popularnością cieszył grudniowy meet up o prokrastynacji.
Kolejną innowacją drugiego roku projektu była formuła spotkania, którą nazwaliśmy „dobra praktyka dla dydaktyka”. Postanowiliśmy oddać trochę stery nauczania w ręce samych dydaktyków akademickich. Tak, aby mogli się nawzajem uczyć od siebie, w duchu motta sharing is caring. Trójka zaproszonych przez nas prelegentów, nauczycieli w AGH, dzieliła się swoimi rozwiązaniami i odkryciami w dziedzinie edutech, czyli technologii w służbie edukacji.
Cały zeszły rok akademicki był wzmocnieniem jeszcze społeczności, często już dość stałego grona uczestników. Wszystkie spotkania odbyły się online, a było ich łącznie dziewięć, czyli co do zasady: jedno spotkanie na miesiąc. Największym owocem projektu, którym mogliśmy się cieszyć, stały się właśnie nawiązane relacje, nie tylko nauczycieli akademickich z zespołem CeL, ale także dydaktyków między sobą. Zbudowane zaufanie stało się również fundamentem pod podejmowanie wspólnie innych projektów, na przykład tworzenia kursów online na platformę Open AGH.
Meet Up w obecnym roku akademickim
Październik 2021 roku stał się miesiącem powrotu nauczycieli i studentów na kampus AGH. My zaś wróciliśmy do pierwotnego zamysłu organizowania spotkań dydaktyków w bezpośrednim spotkaniu, w salce warsztatowej na poddaszu CeL. Z jednej strony, uczestnictwo w spotkaniach stało się nieco bardziej wymagające, z drugiej jednak, dawało szansę na jeszcze bardziej zapadające w pamięć doświadczenia i możliwość lepszego poznania innych nauczycieli i pracowników uczelni. Coraz częściej bowiem wśród uczestników pojawiali się przedstawiciele działów administracyjnych.
Po doświadczeniach poprzedniego roku, MeetUp miał skupić się teraz przede wszystkim na kompetencjach osobistych jego uczestników: ich samoświadomości, rozwoju i wsparciu. Wybraliśmy do tego ramę Social-Emotional Learning (w skrócie SEL), czyli nurtu w edukacji, który skupia się na budowaniu kompetencji miękkich.
Pięć obszarów SEL to:
- Samoświadomość (między innymi rozpoznawanie swoich emocji, nastawienie na rozwój).
- Zarządzanie sobą (radzenie sobie ze stresem, automotywacja i samodyscyplina).
- Budowanie relacji (komunikacja, rozwiązywanie konfliktów).
- Świadomość społeczna (empatia, praca dla lokalnej społeczności).
- Podejmowanie decyzji (rozwiązywanie problemów, analityczne myślenie, odpowiedzialność i troska).
Po raz kolejny Meet Up stał się zatem dla nas polem eksperymentalnym, gdzie wypłynęliśmy na szerokie wody szczerej i pogłębionej dyskusji, także o przezwyciężaniu osobistych trudności.
W październiku zaczęliśmy od oswajania zjawiska stresu: lepszego rozumienia go i uwalniania się od jego destrukcyjnego wpływu. W listopadzie przyglądaliśmy się konceptowi poczucia własnej wartości i tego, jak je budować i wzmacniać, najpierw u siebie, a potem wśród studentów i osób, z którymi współpracujemy. W lutym trenowaliśmy asertywność, a w kolejne miesiąceh były poświęcone budowaniu zdrowych i racjonalnych przekonań oraz ćwiczeniem się w uważności.
Spotykamy się na poddaszu Centrum e-Learningu AGH, zwykle w małej grupie. Budujemy bezpieczną atmosferę (zasada Vegas, oczywiście wciąż działa!), pracujemy głównie za pomocą mini-wykładów, dyskusji i drobnych ćwiczeń. Stała pora to piątek, w godzinach 9:00-11:00. Zwykle raz w miesiącu, z comiesięczną zmianą tematu. Zainteresowanych zapraszamy na spotkanie.
W tym roku akademickim zamknęliśmy już cykl meetupów. Zapowiedzi nowych spotań będą publikowane od września na stronie projektu. Aby nie przegapić nowego meet upu, najlepiej subskrybować newsletter Centrum e-Learningu AGH. Nasz projekt, jak pokazuje ten artykuł, wciąż się rozwija i zmienia, a największy wpływ na to mają sami uczestnicy wydarzeń i otrzymywana od nich informacja zwrotna. Sami jesteśmy ciekawi, co będzie dalej!
Archiwum cyklu Meet Up: zobacz o czym rozmawiamy
Dydaktyczny #1. Metody aktywizujące w nauczaniu
W miłej atmosferze, przy porannej kawie spotkaliśmy się, aby się lepiej poznać i podzielić doświadczeniami oraz pomysłami na aktywizowanie studentów. W związku z zagrożeniem epidemiologicznym przenieśliśmy nasz meetup do sieci i spotkaliśmy się online.
Dydaktyczny #2. Praca grupowa ze studentami
Z nastrojem do współpracy i dzielenia się doświadczeniem, tym razem rozmawialiśmy o wykorzystaniu pracy grupowej jako metody pracy ze studentami. Zastanawialiśmy się nad plusami i największymi wyzwaniami pracy grupowej oraz szukaliśmy dla nich rozwiązań.
Dydaktyczny #3. Motywowanie
W ramach miesiąca poświęconego motywacji, skupiliśmy się na budowaniu relacji nauczyciel-student. Kiedy będzie ona motywowała obie strony do pracy? Po czyjej stronie leży odpowiedzialność za cele edukacyjne? W jakie jako nauczycieli wchodzimy role i jakie są tego konsekwencje?
Dydaktyczny #4. O czasie pandemii
To był z pewnością pierwszy taki semestr w całej historii naszej uczelni. Od marca wszystkie zajęcia z dnia na dzień zostały przeniesione całkowicie online. Podczas meet upu skorzystaliśmy z „planu podróży bohatera”, aby
wyciągnąć wnioski i docenić skarby, które odnaleźliśmy w sobie w tym czasie.
Dydaktyczny #5. Dobrostan (cyfrowy) nauczyciela
Obecnie, większość swojej pracy wykonujemy sami, w kontakcie głównie z cyfrową technologią, próbując łączyć domowe zacisze z domowym biurem. Wszystko to może zagrażać samopoczuciu oraz harmonii między czasem pracy i odpoczynku. Jak więc zadbać o siebie i swój dobrostan, nie tylko ten cyfrowy (digital wellbeing)?
Dydaktyczny #6. Kompetencje cyfrowe w edukacji. DigCompEdu
Co powinien potrafić współczesny nauczyciel? Popularny model TPACK podkreśla umiejętności technologiczne, pedagogiczne i wiedzęspecjalistyczną w danej dziedzinie. Dziś, szczególnie istotne stały się właśnie kompetencje
cyfrowe w zdalnym nauczaniu.
Dydaktyczny #7. O prokrastynacji
Dlaczego czasem tak trudno nam zrealizować ważne zadanie? Odkładamy na później najważniejsze projekty, albo najbardziej naglące problemy. Konsekwencje bywają nieprzyjemne, jednak najtrudniejsze jest poczucie, że nie
potrafimy zrealizować własnych zamierzeń. Jak zatem zapanować nad prokrastynacją? Zapraszamy do wspólnej rozmowy
Dydaktyczny #8. O storytellingu w edukacji
Kiedy zachodziło właśnie gorące wiosenne słońce, na Patriarszych Prudach zjawiło się dwu obywateli. Ciąg dalszy tej historii jest znany. Czy opowiadanie takich historii w uczelni technicznej ma sens? Czy obok całek i różniczek jest miejsce na Annuszkę i jej rozlany olej?
Dydaktyczny #9. Edukacja i uczucia
Czy edukacja to tylko głowa, czy też serce? Czy powinno się zapraszać na zajęcia także uczucia i emocje prowadzących oraz studentów? Czy ta sfera człowieka ma wpływ na uczenie się? I jaki ten wpływ jest?
Dydaktyczny #10. O komunikacji międzypokoleniowej
Czy rozmowa ze studentami, to jakby nauka języka obcego? Czy warto posługiwać się etykietami Millenialsów, Pokolenia X,Y albo Z? Podczas kwietniowego meet upu zastanowimy się nad tym, jak nawiązać prawdziwy kontakt z drugą osobą, bez względu na odległość lat między nami. Jak rozmawiać ze studentami, gdy wydają się nam już tak różni od nas samych?
Dobra Praktyka #1. Edutech. Technologia dla edukacji
W zdalnym nauczaniu, bez technologii ani rusz. Nieważne czy będzie to pakiet Office współdzielone tablice, programy do spotkań online czy specjalistyczne oprogramowanie inżynierskie –- współpraca narzędzi i dydaktyki
jest konieczna! O tej współpracy porozmawiamy w gronie praktyków!
Dydaktyczny #11. Nauka nigdy się nie kończy
Z powodu pandemii Covid-19 ponad 1,5 miliarda uczniów i studentów na świecie nie mogło wziąć udziału w tradycyjnych zajęciach. Czy otwarta edukacja zmieni tradycyjny system? W jakim stopniu student będzie personalizować proces kształcenia? Czy stworzy własne ścieżki i szlaki edukacyjne? Jaką rolę będzie pełnić uniwersytet i jego pracownicy w otwartej edukacji?
Dobra Praktyka #2. Produktywność nauczyciela
Badania, laboratoria, wykłady, projekty, publikacje, raporty, egzaminy i prace studentów, kursy online… lista zadań nauczyciela akademickiego zdaje się nie mieć końca. Aby zachować balans pomiędzy pracą i życiem prywatnym będziemy dyskutować w gronie tych, którzy od lat z powodzeniem zarządzają sobą i swoim czasem.
Dydaktyczny #12. Oswajanie stresu
Powrót do rytmu pracy, wyzwania organizacyjne i dydaktyczne, pośpiech i cała paleta najróżniejszych emocji na co dzień. Wszystko to może powodować podniesienie poziomu hormonów stresu w nas. Podczas spotkania przybliżymy sobie rozumienie zjawiska stresu i to, jak oswoić jego obecność, aby nie czyniła nam szkody.
Dydaktyczny #13. Poczucie własnej wartości
„Ze wszystkich sądów, które formułujemy w swoim życiu, żaden nie jest tak ważny jak sąd o sobie samym”. Te słowa Nathaniela Brandena, prekursora w dziedzinie badań nad samooceną, są kluczem jego przesłania. Porozmawiamy o tym, jak możemy dbać o samoocenę własną i studentów, z którymi pracujemy.
Dydaktyczny #14. Sztuka asertywności
Asertywność to coś znacznie więcej niż sztuka mówienia „nie”. To raczej trudna sztuka bycia wiernym sobie, a zarazem troszczenia się o innych. To też złoty środek, kiedy przeżywamy konflikty – tak by nie wpadać w pułapkę agresywnego dbania o swoje, ani lękowej uległości.
Dydaktyczny #15. Walka z Gremlinami
Przekonania to okulary, przez które postrzegamy rzeczywistość. To one decydują o tym, jak reagujemy emocjonalnie na różne sytuacje i jakie są nasze zachowania i trwałe postawy. Irracjonalne przekonania to takie, które zniekształcają nam obraz świata i nas samych, utrudniając życie – nazwijmy je Gremlinami. Podczas spotkania będziemy je tropić i nauczymy się je przeobrażać.
—-
Artykuł ukazał się w marcowym numerze Biuletynu AGH, str. 28
—–
Photo by Chris Montgomery on Unsplash