Dyskusja

W dwóch słowach

Dyskusja to wymiana opinii i argumentów na zadany temat, ukierunkowana pytaniami przez prowadzącego zajęcia. Służy omówieniu tematu, jak i rozwiązywaniu problemów. Kształtuje umiejętność argumentowania, słuchania oraz wspólnego podejmowania decyzji. Pozwala na wymianę doświadczeń oraz refleksję. Dyskusja może przyjąć różne formy – dyskusji panelowej, okrągłego stołu, czy śnieżnej kuli.

Może być także prowadzona online, z wykorzystaniem forum dyskusyjnego na platformie e-learningowej czy poprzez wideospotkanie.

Istotą dyskusji jest dialog, który sprzyja i zachęca osoby uczące się do aktywnego uczestnictwa, głębszego zaangażowania i aktywnego słuchania. W rezultacie pozwala im lepiej zrozumieć zagadnienia i problemy, dostrzec różne perspektywy i konteksty.

Celem dyskusji jest wymiana myśli i poglądów na dany temat, wspólne poszukiwanie zrozumienia zagadnień, rozwiązania problemów, wypracowanie rekomendacji i/lub uzgodnienie przeciwstawnych stanowisk na dany temat.

Aktywny udział i zaangażowanie w dyskusję rozwijają szeroko rozumiane sprawności intelektualne, takie jak np. kreatywność, krytyczne myślenie, gotowość do rozwiązywania problemów, umiejętność artykułowania i obrony własnych pomysłów, stanowisk czy poglądów oraz umiejętność udzielania informacji zwrotnej.

Dyskusja uczy również wrażliwości na różne punkty widzenia, rozwija umiejętności pozyskiwania, oceny i selekcji dowodów oraz argumentów. Zwiększa dodatkowo motywację do własnych poszukiwań w obszarze omawianej tematyki.

Do jakich form zajęć pasuje?

Dyskusja jest uniwersalną metodą – może odbywać się w trakcie różnych zajęć dydaktycznych: seminariów, laboratoriów, ćwiczeń czy wykładów.

Przygotowanie do dyskusji nauczyciela ze studentami wymaga merytorycznego przygotowania studentów oraz instrukcji, co może zająć dodatkowe godziny dydaktyczne w zależności od tematyki i liczby uczestników.

Przykład

Przykład zaczerpnięty z publikacji Jolanty Święchowicz „Propozycje ćwiczeń”.

Scenariusz dyskusji polemicznej

Etap 1: PRZYGOTOWANIE

Ustalenie tematu dyskusji np. Czy zbiornik retencyjny na Rabie w Dobczycach powinien zostać udostępniony do celów rekreacyjnych?

Temat musi być podany studentom minimum tydzień przed planowanym przeprowadzeniem dyskusji, tak aby studenci mogli się do niej przygotować.
Nauczyciel dzieli studentów na dwie grupy:

grupę ZA
grupę PRZECIW

Przydziela konkretne osoby do grup.

W grupie osób popierających opcję ZA nauczyciel wskazuje osobom studiującym role, jakie będą przyjmować w trakcie dyskusji. Studenci będą wcielać się w osoby, reprezentujące instytucje, organizacje, firmy, którym zależy na przeforsowaniu konkretnych rozwiązań – np. burmistrz Dobczyc, burmistrz Myślenic, wójtowie gmin, na których terenie leży zbiornik, przedstawiciel Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, przedstawiciel Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, przedstawiciel Państwowego Związku Wędkarskiego, przedstawiciel inicjatywy „Tak dla Zalewu Dobczyckiego”.
W grupie osób popierających opcję PRZECIW nauczyciel wskazuje studentom role jakie będą przyjmować w trakcie dyskusji. Studenci będą wcielać się w osoby, reprezentujące instytucje, organizacje, firmy, którym zależy na ochronie naturalnego środowiska – np. dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, reprezentant Stacji Naukowej IGiGP UJ w Gaiku-Brzezowej, przedstawiciel Zakładu Uzdatniania Wody „Raba” w Dobczycach.
Studenci znają swoje role i pracują w swoich grupach nad przygotowaniem wypowiedzi oraz konkretnych argumentów, które w ramach swoich ról przedstawią podczas dyskusji.
W trakcie przygotowania mogą konsultować wybrane kwestie z osobą prowadzącą zajęcia. Nie mogą natomiast prowadzić żadnych ustaleń z przedstawicielami grupy oponentów.
Studenci przygotowują argumenty na poparcie swojego stanowiska, starają się również przewidzieć argumentację oponentów i przygotowują kontrargumentację. Dodatkowo przygotowują pytania, jakie chcieliby zadać grupie przeciwnej w trakcie dyskusji.

Etap 2: DYSKUSJA

Nauczyciel wita uczestników dyskusji i po krótkim wprowadzeniu przedstawia temat, cel dyskusji oraz zasady obowiązujące w trakcie dyskusji.
Następnie udziela kolejnym studentom głosu – studenci przedstawiają się (prezentują swoje role), swoje stanowiska i opinie.
Studenci dyskutują wszystkie przedstawione stanowiska i opinie oraz przedstawiają swoje propozycje rozwiązań.

Etap 3: PODSUMOWANIE I OCENA DYSKUSJI

Nauczyciel(/ka) dokonuje merytorycznego podsumowania dyskusji.
W następnym kroku przechodzi do podsumowania przebiegu dyskusji. Studentki i studenci kolejno oceniają przebieg dyskusji oraz wystąpienia poszczególnych osób. Oceniają wartość merytoryczną wypowiedzi, argumentację oraz kulturę wypowiedzi.
Wszyscy dodatkowo oceniają strategie przyjęte przez grupy – ocena dotyczy współpracy i wspierania się uczestników jednej opcji, w celu osiągnięcia korzystnego dla siebie rozwiązania.