Opracowanie: Renata Iwan
W dwóch słowach
Kształcenie zdalne to realizacja zajęć lub części zajęć (kształcenie mieszane ang. blended learning) za pomocą metod i technik kształcenia na odległość, w sposób synchroniczny lub asynchroniczny. Uczestnicy procesu edukacyjnego nie są fizycznie obecni w tym samym miejscu, ale korzystają z narzędzi takich jak komputery, Internet, telewizja, telekonferencje itp. w celu prowadzenia zajęć, interakcji i przekazywania materiałów edukacyjnych.
Charakterystyczne cechy kształcenia zdalnego:
- Wykorzystanie technologii: nauczanie zdalne opiera się na wykorzystaniu różnych narzędzi technologicznych, aby umożliwić interakcję osoby prowadzącej i osób studiujących na odległość.
- Elastyczność czasowa i przestrzenna w przypadku trybu asynchronicznego: Osoby studiujące mogą uczyć się w dowolnym miejscu i czasie.
- Indywidualizacja i samodzielność: w kształceniu zdalnym osoby studiujące mają większą niezależność ale i odpowiedzialność za własne uczenie się.
- Dostęp do zasobów edukacyjnych: nauczanie zdalne umożliwia łatwy dostęp do różnorodnych zasobów edukacyjnych w formie cyfrowej. Wzbogaca to proces nauczania i pozwala na korzystanie z najbardziej aktualnych informacji.
- Współpraca na odległość: Pomimo fizycznego oddalenia, nauczanie zdalne umożliwia także współpracę i interakcję między osobami studiującymi.
Celem kształcenia zdalnego jest zwiększenie dostępności edukacji, szczególnie jeśli chodzi o osoby, które ten dostęp mają ograniczony ze względów geograficznych, zdrowotnych czy też zawodowych lub rodzinnych. Zdalna edukacja umożliwia personalizację procesu nauczania i monitorowanie postępów osób studiujących w czasie rzeczywistym. Kształcenie zdalne przyczynia się do rozwoju umiejętności cyfrowych osób studiujących i osób prowadzących zajęcia. Dzięki zdalnej edukacji osoby studiujące mogą podejmować naukę w dogodnym dla siebie czasie i miejscu, co sprzyja lepszemu dostosowaniu nauki do indywidualnych potrzeb i stylu życia.
Podczas kształcenia zdalnego zarówno ty jak i osoby studiujące rozwijacie umiejętności korzystania z technologii komunikacyjnych i narzędzi cyfrowych.
Zdalne prowadzenie zajęć umożliwi ci zobaczenie i usłyszenie osób mniej aktywnych na zajęciach stacjonarnych, które z niechęcią zabierają głos i rzadko proszą o wyjaśnienia. Nie znaczy to jednak, że nie mają nic do powiedzenia. Często są po prostu bardzo nieśmiałe lub mają problem z wystąpieniami publicznymi. Forum w kursie e-learningowym lub okienko czatu podczas webinaru to te miejsca, gdzie takie osoby mogą dzielić się swoimi przemyśleniami i zadawać pytania.
Do jakich form zajęć pasuje?
Zajęcia zdalne możesz zaplanować w formie synchronicznych spotkań, webinarów czy wykładów online. To również e-learningowe kursy do pracy asynchronicznej na platformach edukacyjnych. Wymagają one od ciebie większego nakładu pracy na etapie przygotowania, starannego zaplanowania aktywności osób studiujących oraz dobrania odpowiednich form komunikacji oraz metod dydaktycznych do rezultatów, które chcesz osiągnąć w procesie kształcenia. Ich zaletą jest to, że potem możesz z nich wielokrotnie korzystać.
Przykład
Przykłady kursów prowadzonych w AGH, zamieszczonych na Open AGH, platformie z materiałami edukacyjnymi otwartej dla wszystkich:
- dr hab. Beata Grabowska, dr inż. Karolina Kaczmarska, dr hab. inż. Artur Bobrowski, Inżynieria materiałowa: wybrane metody i procesy,
- dr inż. Joanna Jasnos, Geotermalsi,
- dr inż. Katarzyna Klimkiewicz, Corporate Social Responsibility.
Dowiedz się więcej
Europejskie Ramy Kompetencji Cyfrowych dla Nauczycieli.
Na stronie CeLiID znajdziesz na bieżąco uaktualniane tutoriale dotyczące konkretnych funkcji i narzędzi UPeLa (Moodle).
Na Facebooku działa grupa E-learning Robię skupiająca specjalistki i specjalistów z branży.
Można też posłuchać podcastów na ten temat lub/i wziąć udział w Letniej Szkole E-learningu.
Warte przeczytania są pozycje uważane za kluczowe dla zagadnienia e-learningu:
- Horton W., E-Learning by Design, Wiley 2011,
- Moore C., Map It: The Hands-on Guide to Strategic Learning Design, Montesa Press 2017,
- Dirksen J., Design for How People Learn, New Riders 2021,
- Allen M., Michael Allen’s Guide to e-Learning, Pfeiffer 2016.