Mentoring

W dwóch słowach

Podstawą mentoringu jako metody dydaktycznej, jest budowanie relacji mistrz/mentor-uczeń/mentee, które ukierunkowane jest na rozwój potencjału osoby uczącej się oraz zachęcenie i przygotowanie jej do podejmowania nowych wyzwań.

Proces mentoringu nastawiony jest głównie na praktykę i osiągnięcie konkretnego celu, który bez pomocy osoby doświadczonej byłby dla mentee niemożliwy lub bardzo trudny do osiągnięcia. Mentoring wychodzi więc poza ramy standardowych zajęć, a jego głównymi narzędziami są dzielenie się doświadczeniem i siecią kontaktów, wsparcie oraz motywowanie.

W kontekście dydaktyki jest to metoda spersonalizowana, w której nauka następuje poprzez dążenie do określonego celu. Na przykład, jeżeli celem mentoringu jest przygotowanie studentki/studenta do wygłoszenia referatu na międzynarodowej konferencji studenckiej to mentoring może zawierać elementy takie jak: przygotowanie prezentacji naukowej, przemawianie publiczne, statystyka, wizualizacja wyników i tym podobne.

Mentor dostosowuje swoje podejście w przekazywaniu potrzebnej wiedzy z danego zakresu do indywidualnych potrzeb, umiejętności i celów mentee. Robi to jednak w formie rad i zaleceń. Praca nad wykonaniem poszczególnych zadań spoczywa na barkach podopiecznego/podopiecznej.

Ponieważ mentoring nie ogranicza się do konkretnych zajęć, może zdarzyć się sytuacja, iż mentor nie będzie w stanie pomóc mentee w określonych kwestiach. W takich wypadkach w mentoringu jest miejsce na wykorzystanie sieci kontaktów mentora. Przykładem może być sytuacja, w której mentor organizując konsultacje z kolegą, ekspertem w interesującym podopiecznego zakresie.

Osobom studiującym mentoring pozwala na rozwijanie własnych umiejętności zarówno naukowych jak i miękkich, nabranie doświadczenia i wglądu w branżę, podwyższając tym samym ich konkurencyjność na rynku pracy, pomaga budować pewność siebie oraz rozszerzyć sieć kontaktów.

Do jakich form zajęć pasuje?

Metoda sprawdzi się tam, gdzie uzdolniony student chce wykorzystać dotychczas zdobytą wiedzę, aby osiągnąć cel wykraczający poza ramy programu studiów np. opracowanie prototypu urządzenia, rozwój nowatorskiego oprogramowania, założenie firmy, złożenie patentu, udział w konkursie lub konferencji naukowej czy napisanie publikacji.

Spotkania mentorskie trwają zazwyczaj półtora godziny, a ilość spotkań jest kwestią indywidualną i zależy od obranego celu.

Mentoring jest procesem długoterminowym, choć w praktyce akademickiej liczba spotkań waha się zazwyczaj między 4 a 8.

Przykład

W ramach zajęć student wpada na pomysł prototypu urządzenia. Nie wie jednak w jakim stopniu pomysł jest nowatorski oraz jakie mogą być kolejne kroki działania. Nie ma również doświadczenia w zakresie prac badawczo-rozwojowych ani w przeszukiwaniu baz specjalistycznych danych patentów i publikacji. Wykładowca rekomenduje mu program mentoringowy.

Rola mentora w takim przypadku jest nieoceniona. Wykorzystując swoje doświadczenie i wiedzę z danej dyscypliny mentor pomaga studentowi sprecyzować szczegółowe cele oraz etapy ich realizacji. Pomaga w dokonaniu przeglądu literatury, aby ustalić, jaki jest aktualny stan wiedzy i poziom innowacyjności pomysłu. Sugeruje możliwe drogi badawcze oraz obszary wymagające sprawdzenia, próbuje znaleźć słabe punkty pomysłu.

Mentor pomaga studentowi rozwijać niezbędne umiejętności do prowadzenia badań w wybranym przez niego kierunku. To może obejmować specjalistyczną wiedzę, techniki laboratoryjne, umiejętności analizy danych, a także umiejętności pisania raportu naukowego. Mentor czerpie również ze swojego doświadczenia dzieląc się podczas rozmów swoimi sukcesami i porażkami przy wdrażaniu podobnych rozwiązań. Mentor może pomóc studentowi zaplanować i zorganizować badania, udzielić porady dotyczącej interpretacji wyników. Może służyć wsparciem przy pisaniu wniosków o finansowanie, przygotowaniu prezentacji na konkurs studencki czy dla inwestorów lub wystąpienia na konferencję branżową, co jest często ważnym elementem kariery.

Jeżeli jakiś element działania urządzenia jest poza profilem zawodowym mentora, może on użyć swojej sieci kontaktów i umówić spotkanie z koleżanką/kolegą, specjalist(k)ą w danej dziedzinie. Może też pomóc studentowi w przygotowaniu aplikacji patentowej.

W całym procesie mentor wspiera rozwój podopiecznego nie tylko w kwestiach technologicznych, ale również w kontekście dalszych planów zawodowych.